W dniach 7 i 8 października 2023 odbyła się XX Wielka Beskidzka Eskapada Zabytkowych Samochodów organizowana przez Stowarzyszenie Europejska Asocjacja Automobilerów, Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie, Fundację im. Tadeusza Kościuszki oraz Stowarzyszenie Manko-Głos Seniora. Tym razem eskapada odbyła się „szlakiem amerykańskich lotników”.

Kanwą tematyczną wyprawy były: konferencja w Casablance ze  stycznia 1943 r., bitwa o śląskie paliwo oraz wkład wywiadu AK w rozpracowanie fabryk syntetycznej benzyny zlokalizowanych na Śląsku. Dzięki akcji „Synteza” alianci dostali precyzyjne dane gdzie należy rozpocząć bombardowania obiektów przemysłowych. Zakręcenie kurka z paliwem do niemieckich czołgów okupione zostało ogromnymi startami poniesionymi przez 8. i 15. Armie Sił Powietrznych USA (USAAF) – w Małopolsce jest ponad 10 miejsc gdzie rozbiły się amerykańskie bombowce.

Uczestnicy odwiedzili trzy kluczowe miejsca. Otwarcie rajdu miało miejsce pod Fortem Borek 52, gdzie rozbiła się Latająca Forteca B 17 „Candie”. Startu honorowego dokonali: dwukrotna medalistka olimpijska w wioślarstwie Maria Sajdak oraz Włodzimierz „Wowa”. Otwarcie miało miejsce pod Fortem Borek 52, gdzie rozbiła się Latająca Forteca B 17 „Candie”. Główne spotkanie i wykład odbyły się w Polsko-Amerykańskim Muzeum „Hells Angel” w Wadowicach. Muzeum powstało, aby upamiętnić załogę samolotu Liberator B 24 „Hells Angel”, który rozbił się w Zygodowicach, koło Wadowic. Rajd zakończył się w Jeleśni przy pomniku upamiętniającym zestrzelony samolot Dinah Might ufundowanym przez Jana Suchonia – świadka tej katastrofy.

W rajdzie wzięło udział 45 samochodów z różnych epok. Już teraz jesteśmy ciekawi jakim szlakiem poprowadzona zostanie XXI Wielka Beskidzka Eskapada Zabytkowych Samochodów.

W ramach kampanii Nieznani Bohaterowie Niebios zapraszamy na nasz kanał Głos Seniora TV (www.youtube.com/GlosSenioraTV), gdzie można obejrzeć cykl 13 filmów poświęcony upamiętnieniu miejsc i historii związanych z katastrofami bombowców lotników alianckich, a także na stronę www.bombowce.pl, gdzie znajdą Państwo folder „Nieznani Bohaterowie Niebios – Pamięci Lotników Poległych pod Polskim Niebem” z historią katastrof 12 bombowców.

Fot. Robert Springwald

Projekt Nieznani Bohaterowie Niebios dofinansowany jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - Państwowego Funduszu Celowego.